Het kan niemand ontgaan zijn: kernenergie is weer volop in beeld om een bijdrage te leveren aan een stabiele en CO2-arme energievoorziening. Maar waar wordt momenteel aan gewerkt? In dit artikel zetten we vijf nucleaire ontwikkelingen voor je op een rij.
- Uitkomsten van het onderzoek : ‘Nu samen stappen maken’ om de besluitvorming over nucleair afval niet uit te stellen naar 2100 maar al eerder te doen.
Op 4 september heeft het Rathenau Instituut het rapport Nu samen stappen maken gepubliceerd. Dit rapport is het resultaat van onderzoek naar de besluitvorming over de eindberging van nucleair afval. Momenteel wordt al het in Nederland geproduceerde kernafval opgeslagen in de tijdelijke locatie van de Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval (COVRA) in Zeeland. Pas in 2100 zou men besluiten nemen over de definitieve opslaglocatie, om die besluiten vervolgens tot 2130 uit te voeren. Uit het rapport volgt het dringende advies om deze tijdstippen naar voren te halen, overigens zonder een concreet alternatief tijdspad te noemen.
Een van de hoofdredenen voor dit advies is het voorkomen van onredelijke lasten voor toekomstige generaties: het is oneerlijk als de huidige bevolking alleen de lusten van nucleaire technologie heeft, en alle negatieve effecten worden doorgeschoven. In het rapport staat ook op welke manier besluitvorming moet worden gedaan: met veel inspraak van belangengroepen en ‘gewone’ burgers. Het rapport is aangenomen door Chris Jansen, staatssecretaris van Openbaar Vervoer en Milieu. Het is interessant om te volgen hoe dit thema zich in de nabije en verdere toekomst zal ontwikkelen.
- De Tweede Kamer en de regering willen in totaal vier nieuwe kerncentrales bouwen.
De Tweede Kamer heeft op 5 maart een motie aangenomen waarin ze het kabinet opriep om vier nieuwe grote kerncentrales te bouwen. De Kamer heeft de locatiekeuze overgelaten aan het kabinet. De regering heeft toegezegd deze motie uit te voeren. In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte IV was afgesproken dat er slechts twee nieuwe centrales gebouwd zouden worden. Dat was al meer dan in de voorafgaande decennia, toen er helemaal geen nieuwe centrales op de planning stonden. Toenmalig minister Jetten van Klimaat en Energie heeft toen besloten om dit bij de huidige kerncentrale in Borssele (Zeeland) te doen.
Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei heeft op 11 september aangegeven dat het kabinet nu ook kijkt naar Terneuzen in Zeeuws-Vlaanderen en de Tweede Maasvlakte in het Rotterdamse havengebied. Deze maand wil minister Hermans de uitkomsten van de marktconsultatie bekendmaken. Dan zal duidelijk worden welke bedrijven en organisaties geïnteresseerd zijn om mee te werken bij de bouw van deze centrales.
Â
- De toekomstige bouw van de PALLAS-reactor voor medische isotopen.
In Petten (Noord-Holland) wordt druk gebouwd aan de PALLAS-reactor. Deze reactor vervangt de huidige Hoge Flux Reactor (HFR), die op hetzelfde terrein staat. De HFR – geëxploiteerd door MareVisies klant NRG – is ’s werelds grootste producent van medische isotopen. Elke dag worden ruim 30 duizend patiënten behandeld met isotopen die in de HFR worden geproduceerd voor diagnostische en therapeutische doeleinden. Zo’n twee derde van alle isotopen in Europa, en dertig procent van de isotopen wereldwijd, is afkomstig van de HFR.
De HFR is aan het einde van zijn levenscyclus en zal tegen het begin van het volgende decennium moeten sluiten. Ook de kernreactoren die elders in de wereld worden ingezet voor de productie van medische isotopen naderen het einde van hun technische levensduur.
Om de productie van levensreddende isotopen te blijven garanderen, is daarom besloten om de PALLAS-reactor te bouwen. De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) heeft aan de organisatie een oprichtingsvergunning op basis van de Kernenergiewet (Kew) afgegeven, waarmee de PALLAS-reactor gebouwd kan worden. Om de reactor daadwerkelijk in gebruik te nemen, moet later nog een andere vergunning worden verleend.
- Ontwikkeling van een Molten Salt Reactor door Thorizon.
Het Nederlands- Franse Thorizon is een bedrijf dat van plan is om een Molten Salt Reactor (MSR) te ontwikkelen. MareVisie heeft Thorizon direct na de oprichting in 2022 geholpen om projectmanagement processen in te richten, en het dagelijkse projectmanagement te verzorgen. Deze MSR is een type kernreactor die inherent veilig is: de brandstof, gesmolten thoriumzout, is tegelijk de koelvloeistof. Een ‘loss of coolant accident’ is dus per definitie onmogelijk, omdat in zo’n geval ook de brandstof zelf uit de reactor in een apart reservoir lekt, waar de nucleaire kettingreactie stopt. Daarnaast wordt het gesmolten zout actief verwarmd tot boven zijn smeltpunt, dus als die verwarming uitvalt tijdens een incident, dan stolt ook het niet-meer-gesmolten zout.
Deze MSR produceert daarnaast veel minder en kortlevender afval dan een conventionele centrale en kan zelfs afval van conventionele centrales als brandstof verbruiken. Door de hoge temperatuur en het kleine formaat, kan de MSR ingezet worden om de zware industrie te vergroenen, zoals Tata Steel of bedrijven op industrieterreinen. Thorizon heeft een halfjaar geleden een subsidie van 10 miljoen euro gekregen van de Franse overheid om verder te kunnen gaan met het project. We kijken uit naar de ontwikkelingen!
- Referendum over de bouw van een kerncentrale in Kazachstan.
In de categorie buitenlands nieuws: in Kazachstan vindt heeft op 6 oktober een referendum plaatsgevonden over de vraag of het land een nieuwe kerncentrale moet bouwen. Kazachstan heeft op het moment geen operationele kerncentrale, terwijl het als ’s werelds grootste producent van uranium in elk geval op het gebied van brandstof goede papieren heeft. Daarnaast wil het in 2050 de helft van zijn elektriciteit duurzaam (waaronder nucleair) opwekken, en tien jaar later volledig klimaatneutraal zijn. Daarnaast past het referendum bij het voornemen van de Kazachse regering om exporteur van groene te worden, samen met Azerbeidzjan en Oezbekistan. Mocht de meerderheid van de kiezers instemmen met het plan, Het is nog onduidelijk wie de kerncentrale gaat bouwen. Over de locatie is ook niks bekend, al is de kans groot dat dit bij het dorp Ülken aan het Balkasjmeer zal gebeuren.
Hoewel Kazachstan op dit moment dus geen operationele kernreactor voor energieproductie heeft, was dit in het verleden anders. De BN-350-reactor produceerde elektriciteit tussen 1973 (toen Kazachstan nog een deel was van de Sovjet-Unie) en 1999. Daarnaast werd de reactor ingezet voor de ontzilting van water van de Kaspische Zee en de productie van plutonium voor het kernwapenprogramma van de Sovjet-Unie. Het land kent daarnaast vier onderzoeksreactoren: drie in Semipalatinsk, de belangrijkste testlocatie van het kernwapenprogramma van de USSR, en een bij het hierboven genoemde Ãœlken.
Bij MareVisie geloven we sterk in het delen van kennis en expertise die we gedurende vele jaren hebben opgebouwd. Als vooraanstaande projectmanagementorganisatie hebben we niet alleen ervaring, maar ook diepgaande kennis op het gebied van nucleaire technologie. Onze toegewijde collega’s hebben relevante opleidingen gevolgd, waaronder aan het Reactor Instituut van de TU Delft, waardoor ze zich hebben gespecialiseerd in deze complexe en belangrijke sector. Onze betrokkenheid bij projecten voor vooraanstaande organisaties in de nucleaire sector, heeft geleid tot een uitgebreide bekwaamheid op diverse gebieden, variërend van installatiewijzigingen tot vergunningsaanvragen. Deze diepgewortelde betrokkenheid heeft ons niet alleen voorzien van expertise, maar ook van een diepgaand begrip van de unieke uitdagingen en mogelijkheden binnen de nucleaire industrie.
Bronnen:
Trend 1: https://www.rathenau.nl/nl/klimaat/nu-samen-stappen-maken
Trend 2: https://nos.nl/artikel/2511577-tweede-kamer-wil-vier-grote-kerncentrales-in-plaats-van-twee
https://nos.nl/artikel/2536766-kabinet-terneuzen-en-tweede-maasvlakte-in-beeld-voor-nieuwe-kerncentrales
Trend 3:  https://www.pallasreactor.co
Trend 4:  https://thorizon.com/
Trend 5:  https://www.world-nuclear-news.org/Articles/Date-set-for-Kazakhstan-nuclear-referendum
https://www.world-nuclear-news.org/articles/kazakhstan-referendum-backs-new-nuclear-energy
https://eurasianet.org/october-referendum-will-decide-future-of-nuclear-energy-in-kazakhstan